Jedziemy drogą do sukcesu w autobusie Solaris

Jeden z wiodących europejskich producentów nowoczesnych pojazdów transportu miejskiego

Solaris Bus & Coach (Solaris) jest firmą rodzinną założoną i pozostająca pod kontrolą Solange i Krzysztofa Olszewskich. Spółka jest polskim producentem autobusów miejskich, międzymiastowych i autobusów specjalnych, a także trolejbusów i tramwajów. Solaris zajmuje wiodącą pozycję na rynku europejskim. Od momentu uruchomienia produkcji w 1996 r. spółka wyprodukowała już ponad 13 000 autobusów, które poruszają się po drogach 29 krajów.

Po zakończeniu pierwszej umowy na dostawę 72 autobusów dla miejskiego przewoźnika w Poznaniu Solaris szybko stał się liderem polskiego rynku niskopodłogowych autobusów miejskich i rozpoczął sprzedaż swoich produktów na rynkach zagranicznych. Połączenie wizji i doświadczenia właścicieli Spółki z entuzjazmem młodej załogi zaowocowało doskonałą organizacją i warunkami pracy, co zapewniło trwały sukces.

Dzisiaj Solaris to jeden z wiodących europejskich producentów nowoczesnych pojazdów transportu miejskiego. Cztery fabryki spółki zlokalizowane są w Wielkopolsce i zatrudniają ponad 2300 pracowników. W lokalizacjach poza granicami kraju zatrudnionych jest dodatkowo 500 osób.

Jednym z kluczowych celów biznesowych spółki jest opracowanie zaawansowanych technologii, które zapewniają coraz większy poziom bezpieczeństwa kierowcy i pasażerów, przy jednoczesnej minimalizacji negatywnego oddziaływania pojazdów komunikacji miejskiej na środowisko.

Szukanie dróg rozwoju

Historia Solaris jest pełna sukcesów i przedstawia się jako pasmo nieprzerwanego wzrostu sprzedaży. W ubiegłym roku spółka odnotowała znaczący wzrost sprzedaży i utrzymała, po raz dwunasty z rzędu, pozycję lidera polskiego sektora produkcji autobusów. Mający swoją siedzibę w Bolechowie producent notuje również rekordowe wyniki na rynkach zagranicznych. W 2014 roku, spółka sprzedała 1380 autobusów i trolejbusów, przekraczając tym samym swój rekord z roku 2013, w którym dostarczyła 1302 pojazdy. Spośród kontraktów zrealizowanych w 2014 roku, prawie 80 procent produktów (1100 pojazdów) zostało dostarczonych do klientów zagranicznych.

Dowodem tego, że spółka nie spoczęła na laurach, jest podpisany na początku 2015 r. kolejny kontrakt z operatorem taboru miejskiego w Ostrawie na dostawę 105 autobusów.

„Kiedy zacząłem pracować dla Solaris, firma produkowała jeden autobus tygodniowo. Obecnie, każdego dnia nasze fabryki opuszcza do ośmiu gotowych pojazdów”, mówi Tomasz Broniarczyk, zastępca dyrektora produkcji. „To wielka różnica. Tak dynamiczny wzrost wymagał od spółki wprowadzenia dogłębnych zmian w relacjach z dostawcami i zmusił nas do ciągłego poszukiwania sposobów uzyskania większej produktywności na każdym etapie procesu, od projektu do sprzedaży”.

Szybki wzrost zmusił spółkę do wdrożenia systemu informatycznego (IT) do zarządzania logistyką i zaawansowanego narzędzia wspomagającego proces projektowania i konstruowania nowych pojazdów.

Każdy pojazd produkowany przez spółkę składa się z kilku tysięcy (w niektórych przypadkach ponad 12 000) różnych komponentów. Solaris musi zapewnić dostawy wszystkich części w jedno miejsce w odpowiednim czasie, a następnie odpowiednio zarządzać wszystkimi procesami w spółce. W związku z tym, spółka wdrożyła oprogramowanie SAP® do zarządzania logistycznego.

Rozwój firmy i wymagania rynku wywołały również zmiany w procesie projektowania i konstruowania nowych pojazdów. Solaris stale rozszerza swoją ofertę produktową. W 1994r. spółka wprowadziła na polski rynek pierwszy niskopodłogowy autobus, zaś w 2006r. zaprezentowała pierwszy w Europie seryjnie produkowany autobus z napędem hybrydowym. Nowe produkty, które zdobyły powszechną renomę na wielu światowych rynkach, są wynikiem rzetelnej pracy inżynierów firmy Solaris.

Efektywne wsparcie ze strony Siemens PLM Software

W 2009r. spółka Solaris zdecydowała się wdrożyć oprogramowanie NX™ do rozwoju produktów oraz oprogramowanie Teamcenter® do zarządzania cyklem życia produktu (PLM) firmy Siemens PLM Software, jako platformę wspierającą proces projektowania 3D.

„Współpracujemy z wieloma biurami projektowymi, które mają swoje własne standardy i rozwiązania”, wyjaśnia Tomasz Graczyk, kierownik PLM w Solaris. „Pracujemy w środowisku, w którym miliony obiektów projektuje się w wielu wersjach. Mamy również do czynienia z relacjami 3D i 2D. Te same dane wykorzystywane są w kontekście różnych projektów i produktów. Systemy NX i Teamcenter umożliwiają nam zarządzanie tymi kluczowymi danymi. Narzędzia te są niezbędne do pracy naszych wybitnych inżynierów i pozwalają im sprostać ich wysokim oczekiwaniom.”

„Rama autobusu miejskiego jest spawaną konstrukcją samonośną, wykonaną ze stali odpornej na korozję”, mówi Łukasz Baranowski, starszy projektant w Solaris. „Panele poszycia są wykonane z tego samego materiału. Do końcowego montażu autobusów wykorzystywana jest szeroka gama elementów, wykonanych z różnych materiałów. Są to stal, aluminium, tworzywa sztuczne i elementy szklane. Dlatego też, podczas pracy nad nowym pojazdem tworzy się, edytuje i analizuje mnóstwo dokumentów. Dzięki rozwiązaniu Teamcenter możemy pracować w tym samym środowisku”.

NX to jednolita platforma, która łączy wbudowane, zaawansowane funkcje komputerowego wspomagania prac inżynierskich (CAE) oraz inne popularne rozwiązania w jednym, natywnym środowisku. NX zawiera niezwykle rozbudowany zestaw zaawansowanych narzędzi projektowych, umożliwiających tworzenie nawet najbardziej skomplikowanych kształtów. Oferuje najlepsze w swojej klasie funkcje modelowania powierzchni, wykorzystujące wszystkie zalety technologii synchronicznej. System oferuje łatwe w użyciu rozwiązania do symulacji, oparte na modelach geometrycznych, które zapewniają projektantom dostęp do wyników zaawansowanych symulacji.

„Rozwiązania Siemens znacznie ułatwiły naszą pracę, zwłaszcza w zakresie konfiguracji pojazdu na potrzeby konkretnego zamówienia”, mówi Baranowski. „Najpierw, w oparciu o uzgodnioną z klientem specyfikację tworzone jest w NX inżynierskie zestawienie materiałowe (BOM). Następnie, wysyłane jest ono do zakładu w Środzie Wielkopolskiej w celu wygenerowania, również w Teamcenter, BOMu produkcyjnego. W kolejnym kroku, BOM trafia - za pośrednictwem procesów przepływu pracy - do systemu SAP. W przypadku specyficznych wymagań klienta, sprawdzamy wykonalność takiego żądania w kategoriach technicznych i technologicznych. Jeśli wymóg okaże się wykonalny, w NX tworzony jest jego projekt techniczny i dołączany do listy części w Teamcenter. Pozostaje już tylko zamówienie i realizacja” „Oprogramowanie NX zawiera nową technologię do projektowania modułowego, które upraszcza modelowanie i edycję złożonych projektów” , kontynuuje Baranowski. „Pozwala podzielić projekty na określone elementy funkcjonalne.

Umożliwia jednoczesną pracę wielu projektantów i zwiększa możliwości ponownego wykorzystania i wymiany elementów projektu, jak również modyfikacji i aktualizacji całych projektów”.

Możliwości rozwiązań Siemens widać w każdym aspekcie działalności firmy. „Funkcja wizualizacji modelu w NX umożliwia pracownikom montażu zobaczenie produkowanego elementu w dowolnej chwili”, mówi Baranowski. „Dzięki precyzyjnej wizualizacji, nawet ludzie pozbawieni wyobraźni przestrzennej mogą łatwo dostrzec i ocenić detale”.

Inne innowacyjne projekty

Solaris nie zamierza zwalniać tempa rozwoju. Oprócz uruchomienia seryjnej produkcji nowego autobusu miejskiego, firma planuje wprowadzić również inne nowe produkty. Najciekawsze projekty obejmują prace przy projektowaniu pierwszego elektrycznego autobusu dwu-przegubowego z wodorowym ogniwem paliwowym, które zwiększy jej zasięg. Pojazd konstruowany jest we współpracy z Politechniką Poznańską i Politechniką Warszawską, przy wsparciu finansowym Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w ramach programu InnoTech.

„Będzie to dwu-przegubowy autobus o długości 24 metrów”, mówi Piotr Malaca, lider zespołu ds. mechaniki w Solaris. „Napędzany będzie silnikami elektrycznymi zasilanymi z akumulatorów naładowanych energią elektryczną ze źródła zewnętrznego, a jeśli to konieczne, przy użyciu dodatkowej energii wytwarzanej przez zainstalowane w pojeździe ogniwo wodorowe”.

„Oprogramowania NX i Teamcenter wspiera tworzenie nowych, innowacyjnych produktów, takich jak 24-metrowy autobus”, mówi Baranowski. „Dzięki możliwości projektowania współbieżnego, projekt techniczny nowego produktu może być przygotowany znacznie szybciej; można go przeanalizować pod kątem wykonalności i wprowadzić odpowiednie zmiany”.

Ponadto narzędzia Siemens PLM Software wspierają opracowywanie wielu opcji i wersji pojazdu. Podział projektu technicznego na wersje, które można szybko modyfikować w NX lub wykorzystać do tworzenia nowych rozwiązań, znacznie skraca czas potrzebny na przygotowanie projektu odpowiadającego oczekiwaniom klienta.

„Poszczególne elementy i zespoły są projektowane i umieszczane w odpowiednim miejscu w układzie współrzędnych, co umożliwia szybsze projektowanie i montaż produktu końcowego”, wyjaśnia Baranowski. „Z kolei modelowanie synchroniczne przyspiesza modyfikację detali, które zostały zmigrowane z poprzedniego systemu CAD”.

Nowe, większe możliwości

NX i Teamcenter pomagają spółce Solaris projektować innowacyjne pojazdy transportu publicznego. „Główną zaletą NX jest to, że dynamicznie przyspiesza proces projektowania”, mówi Broniarczyk. „Jest to narzędzie, które sprawnie i prosto przekształca nasze koncepcje i pomysły w rzeczywistość. Podobne rezultaty osiągnęlibyśmy prawdopodobnie tradycyjnymi metodami, jednak wydłużyłoby to oczywiście czas realizacji i wymagało zatrudnienia znacznie większej liczby osób. „NX pomaga nam projektować lepsze produkty, pozwala nam symulować ich działanie i ułatwia produkcję”.

Korzystając z NX i Teamcenter spółka może osiągnąć znacznie więcej. Jest to spójne środowisko, w którym eksperci z różnych dziedzin mogą uczestniczyć w projekcie, komunikując się i omawiając kwestie związane z jego realizacją. Zdaniem Piotra Malacy, korzystanie z narzędzi Siemens PLM Software gruntownie zmniejszyło liczbę błędów w procesie projektowania: „Dzięki integracji pracy i wprowadzeniu wspólnego środowiska wymiany dokumentów Teamcenter, dokładna weryfikacja pozwala nam wyeliminować błędy na wczesnych etapach projektowania. Dotyczy to zarówno pojedynczych elementów, jak i całego procesu produkcji. Warto również podkreślić, że każda nowa wersja oprogramowania oferuje coraz więcej funkcji, które przekładają się na wzrost efektywności we wszystkich aspektach naszej działalności”.

NX i Teamcenter skutecznie wspierają proces zarządzania zmianami. Ponieważ możliwe jest zapisanie projektu wraz z powiązanym z nim rysunkiem, wprowadzanie zmian i ich nadzorowanie jest bardzo proste i szybkie. Wykorzystanie funkcji modelowania synchronicznego NX umożliwia łatwą modyfikację określonych detali, nawet w przypadku braku historii operacji. Konstruktorzy mogą wykorzystać NX do modyfikacji detali modeli zaimportowanych z innych systemów CAD, lub komponentów od podwykonawców. Ze swojej strony, Teamcenter umożliwia szybką modyfikację BOMu produkcyjnego i porównanie kilku wersji zmian w formacie graficznym 3D. NX wspiera również działalność innych działów w Solaris. „Dzięki możliwości zapisywania dokumentacji 2D w formatach PDF i DXF za pomocą NX, dział produkcji ma zawsze dostęp do aktualnej dokumentacji”, mówi Baranowski.

Ponadto, NX umożliwia generowanie plików w zajmującym niewiele miejsca, neutralnym dla CAD formacie danych JT™, który stał się niezbędny w produkcji autobusów w fabryce w Środzie Wielkopolskiej. Jest on stosowany przez wszystkie jednostki zakładu, począwszy od działu przygotowania produkcji do tworzenia listy części, przez dział logistyki do współpracy z dostawcami, aż po kierownika montażu, który może zobaczyć, jak dany element został zaprojektowany i jak powinien zostać wykonany. Dlatego też, format JT skraca czas przygotowania produkcji autobusów, szczególnie w przypadku prototypów. NX zawiera funkcje do generowania plików .geo w języku VRML (Virtual Reality Modeling Language), stosowanych przez spółki zależne Solaris oraz zewnętrznych dostawców do wytwarzania komponentów z użyciem technologii cięcia laserem. Ponadto, NX wspiera dział zakupów i logistyki, tworząc obiekty w Teamcenter, które stanowią podstawę do zamawiania poszczególnych elementów za pomocą systemu SAP.

„Naszym celem jest , abyśmy byli wzorem w zakresie jakości i niezawodności”, mówi Graczyk. „Kiedy projektowaliśmy nowy autobus Solaris Urbino, wzięliśmy pod uwagę oczekiwania wyrażone przez klientów z 30 europejskich rynków. Rozwiązania Siemens PLM Software pomogły nam sprostać tym wyzwaniom”.